همه چیز در مورد آجر سفالی: از تولید تا استفاده
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مصالح ساختمانی، آجر (مخصوصاً آجر سفالی) می‌باشد. می‌خواهید یک ساختمان بنا کنید یا تغییر کوچکی در ساختمان دهید؟ در هر حالتی ملزم به تهیه آجر هستید. اما همانطور که می‌دانید آجر تنها یک نوع نبوده و شامل آجر رسی، آجر سفالی، آجر نسوز و ... نیز می‌شود که ما در این مطلب قصد داریم به معرفی و بررسی تخصصی آجر سفالی بر اساس نشریات معتبر از جمله نشریه 55 بپردازیم پس تا انتهای مطلب با ساخت بازار همراه باشید.
آشنایی با آجر و کاربردهای بی‌شمار آن
آجر در اشکال مختلفی ساخته می‌شود که از جمله این اشکال می‌توان به توپر، توخالی، متخلخل و سوراخ‌دار اشاره کرد. از آجر در کرسی‌چینی، دیوارچینی، نماسازی، کف‌سازی و کف‌پوشی استفاده می‌شود. از پرکاربردترین نوع و شکل این آجرها می‌توان به آجر سفالی سوراخ‌دار اشاره کرد. بر اساس نوع مصرف می‌توان آجر را در یکی از دسته‌بندی‌های زیر قرار داد.
آجر نما
به آجری که بدون نیاز به اندودکاری یا دیگر پوشش‌ها برای نماسازی استفاده می‌شود، آجر نما می‌گویند. حتماً شما هم به یاد دارید تا قبل از رواج سنگ برای نما بسیاری از منازل برای زیباسازی نمای ساختمان از آجر های سفالی استفاده می‌کردند. از این نوع آجر در نمای ساختمان‌های تاریخی تا نمای امروزی ساختمان‌ها استفاده بسیاری شده است و با گذشت زمان همچنان زیبایی خود را حفظ نموده است. در نمای ساختمان از آجر توپر و سوراخ‌دار و بر اساس مقاومت فشاری از درجه 1 و 2 استفاده می‌گردد.
آجر توکار
به آجرهایی که برای کارهای عمومی ساختمان استفاده می‌شود، آجر توکار می‌گویند. از انواع این آجرها آجر باربر و غیر باربر هستند، هر کدام از آنها به دو دسته توپر و سوراخ‌دار تقسیم می‌شوند. این مصالح ساختمانی از جنس سفالی، لعابی، نسوز، ماسه آهکی، فشاری و ماشینی هستند.
آجر مهندسی
به آجری که برای ساخت اعضای باربر مناسب و از تراکم و مقاومت بالایی برخوردار است، آجر مهندسی می‌گویند. این آجرها هم مانند آجر نما از دو دسته توپر و سوراخ‌دار و بر اساس مقاومت فشاری درجه 1 و 2 تشکیل شده‌اند. ظاهر این نوع آجر نیمه شفاف است و به علت تراکم بالا مقاومت بسیار بالایی دارد و قادر است بار زیادی را تحمل کند.
از سیر تا پیاز تولید آجر سفالی
بسیاری از ما حداقل یک‌بار در کودکی با خاک رس آجر درست کرده‌ایم. آیا می‌دانید روش تولید ما تا چه اندازه‌ای مشابه یا متفاوت از اصول تولید آجر سفالی است؟ پس از مخلوط کردن آب و خاک رس، ملات را در قالب می‌ریزند و پس از خشک شدن قالب‌های رسی در هوای آزاد، آنها را در کوره با دمای 40 تا 200 درجه سانتیگراد به مدت دو روز قرار می‌دهند. تولید بلوک‌های سفالی با دو روش سنتی (قالبی یا دستی) و صنعتی صورت می‌گیرد.
آشنایی با انواع مختلف آجر سفالی
بر اساس نوع مصرف و منطقه‌ای که در آن قصد احداث بنا دارید (شرایط آب و هوایی) با انواع مختلف آجر سفالی روبه‌رو خواهید شد:
- آجر سفالی نما: این آجر مشخصاتی مانند آجر مهندسی دارد و برای نمای ساختمان‌ها استفاده می‌شود. معمولاً 10 سوراخ هم‌اندازه و گرد در سطح خود دارد.
- بلوک سفالی فوم‌دار: در این نوع آجر سوراخ‌های مرکزی عرض بیشتری دارند و داخل آنها فوم یا یونولیت قرار می‌گیرد. این مسئله باعث عایق‌بندی صوتی و حرارتی خواهد شد.
- بلوک سقفی سفالی: با توجه به ابعاد بزرگ این آجرها می‌توان از آنها در سقف به جای یونولیت یا تیرچه بلوک استفاده کرد. مزیت آن نسبت به دیگر مصالح سبک بودن آنها است.
آجر سفالی استفاده کنیم یا نه؟
این نوع آجر دارای فواید و مزایای فراوانی از جمله موارد زیر است:
- وزن کم
- مقاوم در برابر آتش‌سوزی
- قیمت مناسب
- قابل استفاده در سازه‌های فلزی و بتنی
- سرعت اجرای بالا
- دسترسی آسان
- سازگار با محیط ریست
ذکر معایب این نوع از مصالح ساختمانی خالی از لطف نیست:
- وجود ناخالصی نظیر آهک و بروز ترک بر روی گچ‌کاری
- احتمال بالای شکستن بلوک
- نیاز به لایه ضخیم گچ و خاک برای هموارسازی سطح بلوک
- فاقد قابلیت تغییر ابعاد (شکستن و اندازه کردن)
در نتیجه اگر از نیروی کار ماهر و کیفیت و فراوانی مصالح خود مطمئن هستید، بهترین انتخاب برای اجرای دیوار و سقف ساختمان آجرهای سفالی هستند.
بررسی تخصصی ابعاد مختلف آجر سفالی
ابعاد آجر سفالی بر اساس تعداد سوراخ‌های آنها تغییر می‌کند:
- بلوک سفالی با عرض 5/5 سانتی‌متر: سه سوراخ
- بلوک سفالی با عرض 7 سانتی‌متر: چهار سوراخ
- بلوک سفالی با عرض 10 سانتی‌متر: شش سوراخ
- بلوک سفالی با عرض 15 و 20 سانتی‌متر: نه سوراخ
از آجرهای 5/5، 7 و 10 سانتی‌متری برای تیغه‌چینی داخلی و از ابعاد 15 و 20 سانتی‌متری برای دیوارچینی بیرونی استفاده می‌شود.
ابعاد دقیق و استاندارد این نوع آجر 20×20×15 و 20×20×20 است. البته نمونه‌های موجود در بازار تقریباً یک تا دو سانتی‌متر کوچک‌تر هستند. در مناطق با شرایط آب و هوایی مرطوب یا بسیار خشک پیشنهاد می‌شود از بلوک سفالی فوم‌دار در ابعاد 20×20×15 و 20×20×20 استفاده گردد.
عوامل تأثیرگذار بر قیمت آجر سفالی
همانطور که در قسمت‌های قبل به آن اشاره شد آجر سفالی با دو روش سنتی و صنعتی تولید می‌شود. نوع تولید شده به روش سنتی از قیمت پایین‌تری برخوردار بوده و محصول تولید شده صنعتی نسبت به نمونه سنتی گران‌تر می‌باشد. از دیگر عوامل مؤثر در قیمت گذاری آجر سفالی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- ابعاد و اندازه بلوک
- کیفیت تولید (ممتاز، درجه یک و درجه دو)
- مواد اولیه تولید
- یکنواختی رنگ (معمولاً زرد و قرمز)
- برند تولیدکننده بلوک
در یک آجر سفال باکیفیت، دیواره‌های داخلی ترک ندارند و سالم هستند. همچنین جوش روی سطح بلوک وجود ندارد. وجود جوش بر روی سطح آجر نشانه حرارت دیدن بیش از حد مجاز در کوره است و باعث کاهش مقاومت فشاری می‌گردد.
نتیجه‌گیری
با توجه به استفاده از آجر سفالی از دیرباز تاکنون می‌توان این مصالح ساختمانی را یکی از اصلی‌ترین اجزای ساخت بنا به حساب آورد. با توجه به تمام مفاهیمی که در این مطلب با آن آشنا شدید، اکنون می‌توانید نوع آجر سفالی مورد نیاز خود را تشخیص و عوامل مهم و تأثیرگذار بر کیفیت و قیمت آن را نیز بررسی نمایید. از اینکه تا پایان با ساخت بازار همراه بودید سپاسگزاریم.
برای استعلام قیمت روز آجر سفالی، تنها کافی است برند و سایز محصول مورد نظرتان را انتخاب کرده و منتظر بمانید تا تولیدکنندگان قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند. با توجه به اینکه قیمت آجر دارای نوسان است، شما می‌توانید همه روز از طریق سایت ساخت بازار از قیمت آن مطلع شوید.
