آشنایی با مشخصات انواع بلوک بتنی از نشریات معتبر

یکی از شیوه‌های نیمه صنعتی که از گذشته تاکنون رایج بوده، استفاده از بلوک‌های بتنی در ساختمان سازی می‌باشد. به کارگیری بلوک بتنی از نظر تهیه مصالح اولیه، تکنولوژی تولید و کاربرد، کاملا متکی به منابع و امکانات کشور است و بنابراین داشتن ضوابط و مقررات تولید و کاربرد بلوک‌های بتنی می‌تواند نقش عمده‌ای در مقابله با مشکلات مسکن ایفا کند. از انواع بلوک‌های بتنی برای دیوارهای غیر باربر، پی ریزی دیوار، ایجاد دیوارهای جداکننده و... استفاده می‌شود. برای آشنایی بیشتر با بلوک بتنی مطابق نشریه شماره 100 سازمان بودجه و برنامه کشور تا انتهای مطلب با ساخت بازار همراه باشید.

اگر تمایل دارید از آخرین قیمت بلوک بتنی آگاه شوید، می‌توانید با مراجعه به سامانه تجارت بین المللی ساخت بازار استعلام قیمت بگیرید و بدون واسطه با تولیدکنندگان در ارتباط باشید.

مصالح اولیه بلوک بتنی

اجزای تشکیل دهنده بلوک‌های بتنی عبارتند از:

• ماده چسبنده یا سیمان
• مصالح سنگی (مخلوط شن و ماسه)
• آب

در صورت نیاز از مواد افزودنی مانند کف‌سازها و تولیدکننده‌های گاز برای تولید بلوک متخلخل یا اسفنجی استفاده می‌شود.

سیمان

سیمان مورد استفاده در بلوک‌های بتنی اغلب از نوع سیمان‌ های پرتلند معمولی و یا در مواردی پرتلند زودگیر می‌باشد. در شرایط خاص از سیمان‌هایی مانند سیمان روباره‌ای، آلومینیومی، سیمان پرتلند ضدسولفات نیز استفاده می‌شود. مقدار سیمان بسته به میزان مقاومت خواسته شده از بلوک، مطابق مشخصات فنی در نظر گرفته می‌شود. (استاندارد شماره 70)   

مصالح سنگی

مصالح سنگی از دو بخش درشت دانه (شن) و ریزدانه (ماسه) تشکیل شده است:

1. مصالح درشت دانه : این مصالح باید از الک 12.5 میلی‌متر رد شده و روی الک 4.75 میلی‌متر باقی بماند. مصالح درشت دانه از شن رودخانه‌ای، سنگ شکسته و یا مخلوطی از این دو و در موارد خاص از سرباره کوره‌های آهن گدازی به دست می‌آید. دانه‌های شن باید محکم و بادوام، دارای شکل کروی و نزدیک به مکعب بوده و کاملا تمیز و عاری از موادآلی، خاکی، کلوخه‌های رسی و.. باشد.
2. مصالح ریزدانه : این مصالح رد شده از الک 4.75 میلی‌متر بوده و از ماسه طبیعی، ماسه شکسته یا مخلوطی از این دو تهیه می‌شود. ماسه باید دارای دانه‌های سخت و با دوام باشد. از به کار بردن ماسه‌های شیستی و سست باید خودداری شود. ماسه باید شسته شده و عاری از مواد آلی، خاک، کلوخه‌های رسی و ترکیبات معدنی، شیمیایی و زیان آور باشد.

مخلوط مصالح سنگی

مصالح سنگی باید مرغوب بوده و به نسبت‌های معین و مشخصی مخلوط شوند تا همگنی و استقامت بتن در حد لازم و مطلوب تامین شود. عدم رعایت نسبت‌های صحیح در مخلوط باعث ایجاد خلل و فرج و سطح کرومو و تضعیف مقاومت بتن می‌شود یا مصرف سیمان را افزایش می‌دهد. به دلیل اینکه مصالح، هزینه‌ی زیادی را به خود اختصاص می‌دهد، عدم رعایت نسبت‌ها در مخلوط بازده اقتصادی نخواهد داشت. به طور کلی مخلوط باید به نحوی باشد که مصالح دانه درشت داخل ماسه غرق نشوند یا برعکس مصالح دانه ریز کاملا بتواند فضاهای خالی مابین مصالح دانه درشت را پر کند.

آب

آب مصرفی برای شستن مصالح، تهیه مخلوط بتن و عمل آوردن بلوک بتنی باید از نظر مواد مضر محلول کاملا کنترل شود و عاری از هرگونه مواد اضافی زیان آور مانند املاح شیمیایی، مواد آلی، روغن‌ها، اسیدها و موادی باشد که باعث تغییر رنگ و یا لکه دار شدن بتن می‌شود. اهمیت کیفیت آب برای تهیه مخلوط بتن در حد آب آشامیدنی است و باید از مصرف آب‌های مشکوک که آزمایش‌های لازم در آن‌ها انجام نشده است، پرهیز شود. مقدار سیمان و مقاومت بتن با میزان آب رابطه مستقیم دارد و باید مطابق مشخصات فنی خاصی تعیین شود. اگر روانی بتن را به چهار دسته سفت، خمیری، شل و آبکی تقسیم کنیم، برای تهیه بلوک بتنی از بتن سفت استفاده می‌شود.

مواد افزودنی بتن

مواد افزودنی بتن که هنگام تهیه مخلوط به آن اضافه می‌شود، به شرح زیر است:

• مواد رنگی: از مواد رنگی برای تهیه بلوک بتنی رنگی استفاده می‌شود.
• مواد افزودنی برای کنترل گیرش بتن: برای کاهش زمان گیرش و تسریع در ایجاد مقاومت بتن از زودگیر کننده‌ها استفاده می‌شود.
• مواد روان کننده: مواد روان کننده شامل کنترل گیرش بتن و یا تقلیل دهنده رطوبت پذیری بلوک بتنی می‌باشد.
• مواد حباب ساز: این مواد برای تهیه‌ی بلوک بتنی مقاوم در برابر آب و هوای متغیر و سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• مواد کف ساز: مواد کف‌ساز برای تهیه بتن اسفنجی یا بلوک سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویژگی های انواع بلوک بتنی

بلوک‌های بتنی در انواع مختلفی تولید می‌شوند که در ادامه مطلب به بررسی ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم.

بلوک بتنی سنگین

نوع اول بلوک بتنی، از بتن سنگین و کاملا متراکم ساخته می‌شود که از آن به عنوان بلوک باربر حتی در زیر عایق کاری به صورت پی و کرسی چینی استفاده می‌شود. این نوع بلوک دارای وزن مخصوص بیش از 1400 کیلوگرم در متر مکعب است و تاب فشاری متوسط بیشتر از 140 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع دارد.

بلوک بتنی نیمه سبک

نوع دوم بلوک، از بتن نیمه سبک است که وزن یک متر مکعب آن بین 700 الی 1400 کیلوگرم می‌باشد و به عنوان بلوک باربر و غیرباربر در نمای ساختمان از آن استفاده می‌شود. این نوع بلوک دارای تاب فشاری متوسط بیشتر از 70 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع می‌باشد.

بلوک بتنی سبک

وزن 1 متر مکعب از بلوک سبک، کمتر از 700 کیلوگرم می‌باشد و به عنوان بلوک غیر باربر یا پرکننده مانند دیوارهای تقسیم و یا داخل قاب‌های نگهدارنده از آن استفاده می‌شود.

مشخصات فنی انواع بلوک‌های بتنی به شرح جدول زیر است:

 شکل بلوک های بتنی

بلوک‌های بتنی در شکل و اندازه‌های مختلفی برای استفاده در ساختمان تولید می‌شوند. به طور مثال بلوک راسته، بلوک مخصوص گوشه‌ها یا انتهای دیوار، بلوک مخصوص استفاده در ستون‌ها، بلوک مخصوص دیوارهای جانبی بازشوها، بلوک گرد گوشه یا پخ و بلوک مخصوص تیرچه‌ها و کلاف‌های بتنی که همه‌ی آن‌ها به صورت کامل و نیمه تولید می‌شوند. علاوه بر انواع فوق، بلوک‌ها به صورت توپر، توخالی سبک و مخصوص نمای ساختمان تولید می‌شوند.

• بلوک توپر مانند آجر ساخته می‌شود به جز مواردی که در سطوح جانبی و یا زیر و روی بلوک فرورفتگی‌ها برای سهولت حمل و نقل و بست ایجاد می‌شود. حجم این حفره‌ها نباید از 25% کل حجم بلوک بیشتر باشد.
• بلوک‌های توخالی دارای حفره‌های سرتاسری هستند، مانند بلوک‌های دو سوراخه، سه سوراخه، و.... فضاهای خالی نباید از 50% حجم کل بلوک بیشتر باشد.
• بلوک‌های سبک از بتن سبک ساخته می‌شوند و انواع و مشخصات ظاهری آن‌ها مشابه بلوک‌های سنگین است.
• بلوک‌های نما مشابه سایر بلوک‌ها هستند. با این تفاوت که یک طرف آن‌ها دارای مشخصاتی است که در مقابل شرایط جوی مقاوم بوده و طرح آن نیز برای نمای بنا مناسب است.
• انواع دیگر بلوک‌های بتنی مانند بلوک‌های قالب گیری، بلوک‌های خشکه چینی و یا بلوک‌های گام و زبانه‌دار با قفل و بست مضاعف و .. به صورت خاص تولید می‌شوند.

مزایای استفاده از بلوک بتنی در ساختمان ها

ساختمان‌های بلوک بتنی در مقایسه با سایر ساختمان‌های بنایی از مزایای زیر برخوردار هستند:

• کوتاه بودن زمان عملیات ساختمانی
• ایجاد عایق حرارتی و صوتی بسیار مناسب
• مقاومت بسیار خوب در مقابل احتراق و آتش سوزی
• داشتن سطح تمام شده مناسب و راحت برای نازک‌کاری و نما سازی بنا
• یکپارچگی و سبکی نسبی وزن ساختمان
• تامین مقاومت در برابر زلزله
• اقتصادی بودن از نظر کاربرد مصالح و نیروی کار

پایایی بلوک بتنی

بلوک بتنی به علت داشتن بتن، از دوام بسیار خوبی برخوردار است. در شرایط عادی از نظر آب و هوا در صورتی که عایق کاری رطوبتی تامین شده و پوشش‌ها، هوابندها و درپوش‌ها نیز درست اجرا شده باشند، هیچ گونه مسئله‌ای از نظر کاربرد بلوک بتنی و استفاده از عمر طولانی آن نخواهیم داشت. اما در آب و هوای آلوده (مانند مراکز صنعتی) یا در شرایط آب و هوایی بسیار متغیر و ناپایدار، باید متناسب با شرایط محیطی تامین شود. در شرایطی که بلوک حاوی آب باران یا برف، در برابر سرمای شدید منجر به یخبندان قرار بگیرد، انبساط حجمی آب داخل بلوک به دوام و مقاومت آن آسیب خواهد زد. برای حل این مشکل، سه روش متداول وجود دارد که هرکدام عملکرد دفاعی خاصی دارند:

1. بالا بردن وزن مخصوص بتن یا در صورت نیاز افزایش مقاومت و وزن مخصوص، تا حد تامین دوام مورد نیاز: متوسط تاب فشاری برای بلوک بتنی نما با هر مقدار وزن مخصوص (حداقل 625 کیلوگرم بر مترمکعب) بسته به شرایط، حداقل 70 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع تعیین شده است.  
2. استفاده از اندودها و روکش‌ها برای حفاظت نما: برای تامین پایایی بلوک بتنی از این طریق، اندود سیمان به ضخامت حداقل یک سانتی‌متر روی بافت نسبتا خشک بلوک بتنی نما مجاز می‌باشد. سایر روکش‌ها نیز مطابق با جزئیات خاص خود نصب و اجرا می‌شوند.
3. محافظت از طریق ایجاد سرپناه و پیش آمدگی در نما: این نوع حفاظت صرفا مربوط به شیوه معماری بنا مطابق با شرایط اقلیمی و عملکرد بنا از طریق طراح پیشنهاد می‌شود.

ابعاد و اندازه انواع بلوک ها

ابعاد و اندازه بلوک‌ها با توجه به نحوه‌ی کاربرد، ضرورت‌های تولید و شکل فیزیکی آن‌ها تعیین شود. وزن بلوک نیز با در نظر گرفتن متوسط توانایی جسمی یک فرد برای حمل و نقل بلوک محاسبه و توصیه می‌گردد. برای حمل بلوک‌های سنگین با استفاده از دو دست 32 کیلوگرم و برای بلوک‌های سبک با استفاده از یک دست حدود 9 کیلوگرم در نظر گرفته می‌شود.

ضرورت‌های تولیدی از نظر اقتصادی و خط مکانیکی تولید با رعایت این توانایی به اضافه سرعت و راحتی بلوک چینی، میزان ملات ریزی، شکل ظاهری و ابعاد آن طراحی و تنظیم می‌شود. ابعاد بلوک‌های توخالی و سنگین در استاندارد شماره 70 به شرح زیر آمده است:

استعلام قیمت بلوک بتنی از ساخت بازار

خرید بلوک‌های بتنی از هر جهت موجب کاهش هزینه‌های ساخت و ساز می‌شوند. به طور مثال این دسته از محصولات به دلیل وزن اندک و ابعاد بزرگ جابه جایی آسانی دارند و روند اجرایی آن‌ها سریع انجام می‌گیرد. همین عوامل موجب کاهش هزینه‌های نیروی انسانی می‌شوند. همچنین بلوک بتنی با عایق کردن ساختمان از هدر رفت انرژی جلوگیری کرده و کاهش هزینه‌های انرژی مصرفی نیز می‌گردد.

اگر تصمیم به خرید بلوک بتنی برای ساخت و ساز خود دارید، می‌توانید از سامانه تجاری بین المللی محصولات ساختمانی ساخت بازار با تولیدکنندگان معتبر این محصول آشنا شده و استعلام قیمت بلوک بتنی را بگیرید. تامین کنندگان نیز می‌توانند با ایجاد پنل کاربری در سایت ساخت بازار، محصولات خود را به فروش برسانند و خریداران را در امر خرید یاری کنند.