انواع لوله فولادی و مشخصات آن ها در استاندارد DIN و DIN EN
لوله فولادی یکی از رایج‌ترین محصولات در صنایع فولادی می‌باشد که به شکل استوانه بوده و از مواد فولادی تولید می‌گردد. از رایج ترین کاربرد این محصول می‌توان به حمل و نقل محصولات صنایع گوناگون به خصوص صنایع نفتی اشاره کرد. مواد به کار رفته در لوله فولادی موجب سختی و مقاومت آن شده و برای استفاده‌های طولانی مدت مناسب است. طراحی و ساخت لوله فولادی به دو شکل لوله‌های بدون درز (مانیسمان) و لوله‌های جوشی یا درزدار انجام می‌گیرد. هرچه کیفیت و ضخامت این لوله‌ها بیشتر باشد با اطمینان بیشتر و در زمانی کوتاه‌تر می‌توان حجم زیادی از مواد را منتقل کرد.
لوله فولادی در جنس‌های مختلف گالوانیزه، استیل، آلومینیوم و... در بازار موجود می‌باشد که شما می‌توانید با مراجعه به سامانه ساخت بازار از انواع آن‌ها استعلام قیمت بگیرید و اگر تولیدکننده محصولات ساختمانی هستید، با عضویت در سامانه ساخت بازار و با درج قیمت پیشنهادی محصول خود را ثبت و در اختیار مصرف کننده قرار دهید.
انواع لوله فولادی
مطابق استانداردهای DIN و DIN EN، لوله‌های فولادی طبق ضوابط مندرج در استانداردهای زیر عرضه می‌شوند:
- استاندارد DIN2440
- استاندارد DIN2441
- استاندارد DIN EN 10216-1
- استاندارد DIN EN 10217-1
- استاندارد DIN EN10220
مشخصات لوله فولادی در استاندارد DIN2440 و DIN2441
لوله فولادی DIN2440 دارای وزن متوسط و لوله‌های فولادی DIN2441 سنگین وزن هستند و تا اندازه نامی 150 برای دنده شدن (اتصال دنده‌ای) مناسب می‌باشند. این نوع لوله‌های فولادی، در دو نوع درزجوش (درزدار) و بی درز (مانسیمان) تولید می‌شوند که برای جوشکاری (اتصال جوشی) با جوش ذوبی به کار می‌روند. مطابق نشریه شماره 128-1 دیگر مشخصات این نوع لوله‌ها عبارتند از:
- فشار نامی مناسب برای این لوله‌ها برای مایعات 25 و برای هوا 10 می‌باشد. فشار آزمایش در کارخانه با آب، 50 بار است.
- بر حسب سفارش به صورت سیاه، گالوانیزه و گالوانیزه سفید عرضه می‌شوند.
- در هر اندازه نامی، قطر خارجی این لوله‌ها مساوی ولی ضخامت جدار و در نتیجه وزن واحد طول آن‌ها متفاوت است.
مشخصات لوله فولادی در استاندارد DIN EN 10216-1 و DIN EN 10217-1
در استانداردهای DIN EN 10216-1 شرایط فنی تحویل لوله‌های فولادی بی درز و در DIN EN 10217-1 شرایط فنی تحویل لوله‌های فولادی درزجوش ارائه شده است. کاربردهای مورد نظر در این قسمت از مشخصات لوله‌های فولادی شامل موارد زیر است:
- لوله‌های فولادی بدون درز DIN EN 10216-1 از شش نوع فولاد با نام P195TR1، P195TR2، P235TR1، P235TR2، P265TR1، P265TR2 ساخته می‌شوند که در نام گذاری P علامت فشار است.
- مشخصات لوله‌های فولادی بی درز برای مصارف تحت فشار، در دمای اتاق داده شده است.
- لوله‌ها در دو کیفیت Tr1(بدون آلومینیوم) و Tr2(حاوی آلومینیوم) تولید می‌شوند.
- لوله‌ها با قطر خارجی و ضخامت جدار مشخص می‌شوند.
مشخصات لوله فولادی در استاندارد DIN EN10220
در استاندارد DIN EN10220 اندازه‌ها و واحد وزن طول لوله‌های درجوش و بدون درز، از قطر خارجی 10.2 تا 2540 میلی متر درج شده است. در این استاندارد قطر خارجی لوله‌های فولادی در سه سری به شرح زیر، طبقه بندی شده است:
- سری اول قطرهای خارجی، که تمام اجزای مورد نیاز لوله کشی مربوط به آن، استاندارد شده است.
- سری دوم قطرهای خارجی، که هیچ یک اجزای مورد نیاز لوله کشی مربوط به آن، استاندارد نشده است.
- سری سوم قطرهای خارجی، که تعداد کمی از اجزای مورد نیاز لوله کشی مربوط به آن، استاندارد شده است.
لازم به ذکر است برای استفاده در سیستم‌های لوله‌کشی، انتخاب قطرهای خارجی از سری یک توصیه می‌شود.
تفاوت لوله فولادی درز دار و بدون درز
یکی از تفاوت‌های اصلی بین لوله های فولادی درزدار و بدون درز (لوله مانسیمان) در روش تولید آن‌ها می‌باشد. در تولید لوله‌های بدون درز جوشکاری صورت نمی‌‌گیرد، در حالیکه برای تولید لوله‌های فولادی درزدار باید لبه‌‌های ورقه‌های فولادی به یکدیگر جوش داده شود. تولید لوله‌های درزجوش به دو صورت مستقیم و اسپیرال انجام می‌گردد. از دیگر تفاوت بارز این دو نوع لوله فولادی، متریال مورد استفاده برای تولید آن‌ها است. لوله‌های فولادی بدون درز دارای درز جوش نیستند و از استحکام بالاتری برخوردار می‌باشند. به همین دلیل در صنعت کاربرد زیادی دارد. از جمله می توان به لوله های انتقال تحت فشار، مخازن بویلرها، کمپرسورها و مخازن سوخت اشاره کرد. لوله‌های درزجوش نیز در خطوط انتقال سیالات پرفشار و با دبی زیاد در مناطق مختلف آب و هوایی قابل استفاده هستند.
جدول وزن لوله فولادی
وزن لوله فولادی از طریق فرمول ذیل قابل محاسبه است:
چگالی لوله * ضخامت * قطرخارجی لوله = وزن هر متر لوله
|
قطرلوله (اینچ) |
قطرلوله (میلی‌متر) |
ضخامت لوله (میلی‌متر) |
وزن هر متر (کیلوگرم) |
|
1.2 |
21.3 |
1 |
0.51 |
|
1.2 |
21.3 |
1.25 |
0.63 |
|
1.2 |
21.3 |
1.5 |
0.74 |
|
1.2 |
21.3 |
2 |
0.97 |
|
1.2 |
21.3 |
2.5 |
1.21 |
|
1.2 |
21.3 |
3 |
1.45 |
|
قطر لوله (اینچ) |
قطرلوله (میلی‌متر) |
ضخامت لوله (میلی‌متر) |
وزن هر متر(کیلوگرم) |
|
1 |
33.7 |
1 |
0.83 |
|
1 |
33.7 |
1.25 |
1.02 |
|
1 |
33.7 |
1.5 |
1.23 |
|
1 |
33.7 |
2 |
1.61 |
|
1 |
33.7 |
2.5 |
1.94 |
|
1 |
33.7 |
3 |
2.32 |
|
1 |
33.7 |
3.5 |
2.68 |
|
1 |
33.7 |
4 |
3.05 |
|
قطر لوله (اینچ) |
قطرلوله (میلی‌متر) |
ضخامت لوله (میلی‌متر) |
وزن هر متر(کیلوگرم) |
|
1-1.4 |
42.2 |
1 |
1.04 |
|
1-1.4 |
42.2 |
1.25 |
1.28 |
|
1-1.4 |
42.2 |
1.5 |
1.54 |
|
1-1.4 |
42.2 |
2 |
2.01 |
|
1-1.4 |
42.2 |
2.5 |
2.48 |
|
1-1.4 |
42.2 |
3 |
2.95 |
|
1-1.4 |
42.2 |
3.5 |
3.48 |
|
قطر لوله (اینچ) |
قطرلوله (میلی‌متر) |
ضخامت لوله (میلی‌متر) |
وزن هر متر(کیلوگرم) |
|
1-1.2 |
48.3 |
1 |
1.19 |
|
1-1.2 |
48.3 |
1.25 |
1.48 |
|
1-1.2 |
48.3 |
1.5 |
1.77 |
|
1-1.2 |
48.3 |
2 |
2.29 |
|
1-1.2 |
48.3 |
2.5 |
2.81 |
|
1-1.2 |
48.3 |
3 |
3.38 |
|
1-1.2 |
48.3 |
3.5 |
3.91 |
|
1-1.2 |
48.3 |
4 |
4.42 |
برای مشاهده‌ی وزن لوله‌های فولادی در قطرهای 2، 3، 4، 5 و ... به بخش وبلاگ لوله‌های فولادی ساخت بازار مراجعه کنید.
کاربرد لوله های فولادی مطابق با ضابطه 3-841
طبق ضابطه 3-841 سازمان بودجه و برنامه کشور، لوله‌های فولادی که بر اساس استاندارد DIN2440 تولید می‌شوند، در مکان‌های ذکرشده قابل استفاده هستند:
- در کاربری‌های غیرمسکونی برای هوز ریل، هوز رک، خط خشک و خط تر باید از لوله و اتصالات فولادی سیاه بدون درز (مانسیمان) با وزن متوسط استفاده کرد.
- در کاربری‌های مسکونی کم ارتفاع و ساختمان با ارتفاع متوسط برای هوز ریل و هوز رک باید از لوله گالوانیزه با وزن متوسط و یا لوله و اتصالات فولادی سیاه درزدار استفاده شود.
- در کاربری مسکونی در ساختمان‌های بلند مرتبه برای خط خشک وخط تر باید از لوله واتصالات فولادی سیاه بدون درز با وزن متوسط استفاده کرد.
عوامل مؤثر بر قیمت لوله فولادی
قیمت لوله های فولادی به عواملی مانند ابعاد، کیفیت تولید، نوع متریال و همچنین شرکت تولید کننده بستگی دارد. در حال حاضر به علت نوسانات شدید نرخ دلار در ایران، قیمت لوله فولادی نیز متغیر است. اگر تمایل به آگاهی از قیمت به روز انواع لوله فولادی دارید، می‌توانید به سامانه ساخت بازار مراجعه کرده و از انواع محصولات ساختمانی استعلام قیمت بگیرید تا در نهایت با مقایسه قیمت برندهای مختلف، مقرون به صرفه ترین انتخاب را داشته باشید.
منبع : نشریات سازمان بودجه و استاندارد ملی ایران
