ترازیاب AP-281 پنتاکس

از جمله دستگاه های اولیه مورد استفاده  جهت تراز یابی تراز آبی (Water Level) بوده که توسط ایرانیان باستان به کار برده میشد. این تراز، لوله ای از نی بوده که وسط آن سوارخی بزرگ و در هر  سر آن سوراخی کوچک متصل  به طنابی  داشته. دو نفر هر سر طناب را روی یک قطعه چوبی مدرج  نگه میداشتند سپس نفر سوم با کاسه از سوراخ وسط نی آب میریخته، اگر آب از هر کدام از سوراخ های دو سر به میزان نا مساوی می ریخت، سر طنابی که بالا تر قرار گرفته بود را قدری پایین می اوردند تا آب به  میرزان یکسان از دو سر تخلیه شود . اندازه بین سر چوب و محل قرار گرفتن طناب اختلاف ارتفاع بین دو نقطه بود.بعد ها از تراز شیشه ای که دارای حبابی بود استفاده نمودند.  در دیگر کشور ها تراز شیشه ای دارای انحنای معینی شد که در صورت افقی بودن تراز حباب کاملا در وسط تراز قرار می گرفت . در سال های بعد، کارخانه های سازنده وسایل نقشه برداری با تعبیه یک یا دو عدد تراز در کنار دوربین این امکان را فراهم آوردند که وقتی حباب تراز در وسط است محور نشانه روی دوربین نیز افقی گردد. بدین ترتیب با حرکت سمتی محور نشانه روی یک سطح افقی در فضا ایجاد می شود. با کمک این محور اختلاف ارتفاع بین دو نقطه اندازه گیری می گردد. بدین ترتیب تراز های اپتیکی (Optical Level) تولید گردید. این تراز ها بر روی سه پایه نصب و با سه  پیچ تنظیم محور نشانه روی دوربین به  صورت افقی قرار می گرفت و با حرکت سمتی دوربین صفحه ای افقی در فضا ساخته می شد.دستگاه های ترازیاب فقط قادر به ایجاد یک میدان افقی در فضا بودند و برای تعیین اختلاف ارتفاع نقاط از قطعات مدرج شده چوب که همان شاخص ها میباشند استفاده گردید.با اضافه نمودن یک صفحه مدرج افقی به دوربین امکان اندازه گیری زاویه افقی بین دو امتداد در روی زمین به این وسیله اضافه گردید. 

یک دستگاه ترازیاب (نیوُ) از چند قسمت تشکیل گردیده :

1.  تلسکوپ
2.    تراز ها
3.    صفحه مدرج زاویه افقی
4.    پیچ های تنظیم ترابراک
5.    کمپانساتور( دربعضی مدلها)

ترازیاب ها گونه ای از دوربین های ساده نقشه برداری هستند که حرکت  تلسکوپ آن ها تنها به صورت افقی بوده و به منظور تعیین اختلاف ارتفاع یک نقطه از یک مرجع ارتفاعی و یا به  دست آوردن اختلاف ارتفاع  دو یا چند نقطه به کار می رود.شرکت ژاپنی پنتاکس (PENTAX) با سال ها تجربه و سابقه بسیار درخشان و پر افتخار در زمینه تولید و توسعه انواع تجهیزات اندازه گیری و نقشه برداری، مدل AP-281 را با بزرگ نمایی 28 برابری تلسکوپ تولید نموده است. این ترازیاب حرفه ای در یک کیلومتر ترازیابی به صورت رفت و برگشتی خطایی تنها معادل 1.5 میلیمتر را نشان خواهد داد. سیستم کمپانساتور مغناطیسی آن تا محدوده 15 دقیقه زاویه ای، انحراف از حالت شاقول را جبران می کند و کاربر، خط دیدگانی کاملاً افقی را مشاهده می نماید.AP-281 قادر است تصویر واضحی را از هدف حتی در فاصله بسیار نزدیک 40 سانتیمتری از خود ارائه دهد. کاربرد این ترازیاب دقیق در انواع پروژه های ساختمانی، راه سازی، آموزشی و ... می باشد.