معرفی تجهیزات موتور خانه و نکات اجرایی آن ها

موتورخانه، محلی است که در آن تجهیزات توليد و توزيع گرما قرار می‌گیرد. موتورخانه در سيستم‌های گرمايشی، سرمايش و تهويه مطبوع مركزی به عنوان قلب يا مركز ساختمان به شمار می‌رود. تجهیزات موتورخانه به مجموعه دستگاه‌های مکانیکی و کنترل کننده الکتریکی که شامل مشعل، دیگ آبگرم، پمپ سیرکولاتور، رسوب زدا و... گفته می‌شود که در این مکان با رعایت اصول و استانداردها نصب می‌شوند. ساخت بازار در این بخش به معرفی برخی از تجهیزات و نکات اجرایی آن‌ها مطابق استانداردهای سازمان ملی ایران می‌پردازد؛ پس تا انتهای مطلب با ساخت بازار همراه باشید.

شما با عضویت در سایت ساخت بازار، می‌توانید بدون واسطه با تولیدکنندگان محصولات ساختمانی در ارتباط بوده و استعلام قیمت برندهای مختلف را بگیرید. مقایسه قیمت به روز در این سامانه، موجب می‌شود که در نهایت مقرون به صرفه ترین انتخاب را داشته باشید.

معرفی تجهیزات موتورخانه

مطابق استاندارد 16000 ملی ایران، برخی از تجهیزات موتورخانه عبارتند از:

ديگ

دستگاه گرمازای بسته كه برای تاسيسات گرمايی يا سيستم تامين آب گرم مصرفی، آبگرم يا بخار توليد می‌كند. فشار كار ديگ بخار كم فشار برابر 103 كيلو پاسكال نسبی (15 پوند بر اینچ مربع) يا كمتر و فشار كار ديگ آبگرم كم فشار 1103 كيلو پاسكال نسبی (160 پوند بر اینچ مربع) یا کمتر است. فشار كار ديگ بخار پرفشار بالاتر از 103 كيلو پاسكال نسبی و فشار كار ديگ آبگرم پرفشار بالاتر از 1103 كيلو پاسكال نسبی است.

مشعل

مشعل وسيله‌ای برای انتقال نهايی سوخت مايع يا گاز به همراه هوا، به اتاق اشتعال ديگ يا هر دستگاه ديگر مصرف كننده‌ی سوخت، احتراق و كنترل آن می‌باشد.

دودكش

دودکش، معبری فلزی يا با مصالح بنائی است كه گازهای حاصل از احتراق از راه آن به خارج ساختمان منتقل می‌شود.

مخزن تغذيه سوخت مايع

مخزن ذخیره‌ سوخت مايع كه مستقيماً يا به وسيله‌ی پمپ، به مشعل دستگاه متصل است و آن را تغذيه مي‌كند.

تجهیزات موتور خانه شوفاژ

منبع انبساط یا همان مخزن تحت فشار در تجهیزات موتورخانه شوفاژ، از لوله‌ها حفاظت کرده و از ترکیدگی آن‌ها در اثر انبساط حجمی جلوگیری می‌کند. منبع انبساط در صورت کم شدن آب سیستم، آب موجود در منبع را به سیستم منتقل می‌کند.

خریداران می‌توانند برای تامین تجهیزات موتورخانه شوفاژ و استعلام قیمت آن‌ها به سامانه ساخت بازار مراجعه کنید.

لوازم مورد نياز برای معاینه تجهیزات موتورخانه

طبق استاندارد ملی ایران، تجهيزات لازم جهت انجام معاينه فنی دوره‌ای موتورخانه شامل موارد ذيل می‌باشد:

• دستگاه آناليز محصولات احتراق
• دستگاه سنجش عدد دود
• كوليس و متر
• نشتياب گاز
• دوربين عكاسی
• دريل و جعبه ابزار
• فرم شناسنامه فنی موتورخانه
• گزارش بازرسی و آزمون معاينه فنی دورهای موتورخانه
• زونكن كاتالوگ تجهيزات موجود در موتورخانه

روش اجرايی معاينه فنی دورهای موتورخانه

برای تعيين حدود آلايندگی و بهينه‌سازی مصرف سوخت در موتورخانه بايد مراحل معاينه فنی دورهای موتورخانه انجام شود. که این مراحل شامل موارد زیر است:

• به مدير ساختمان، جهت معرفی گروه بازرسی مراجعه شده و برنامه كاری ارائه شود.
• به همراه مسئول موتورخانه به موتورخانه مراجعه شود.
• مشعل و پمپ‌ها توسط مسئول موتورخانه روشن شده و وضعيت اوليه تعيين شود. پس از اطمينان از سالم بودن مشعل و پمپ‌ها، شروع به كار شود.
• ساير تجهیزات حتی الامكان قطع شده و عدد كنتور خوانده شود.
• عدد ترموستات ديگ و پمپ ثبت شود.
• محل اندازه‌گيری محصولات احتراق بر روی دودكش تعيين شده و به اندازه قطر پروب دستگاه آناليز محصولات احتراق، سوراخ در آن ايجاد شود.

نکات اجرایی تجهیزات موتورخانه

مهم‌ترین موضوع در طراحی و اجرای موتورخانه صنعتی یا ساختمانی دستیابی به بیشترین راندمان، کاهش هدر رفت انرژی و کاهش تجیهزات و پیچیدگی می‌باشد. طبق استاندارد ملی ایران، چيدمان و مشخصات عمومی برخی از تجهيزات در موتورخانه، باید به صورت زیر باشد:

• در صورتيكه موتورخانه شامل چند ديگ باشد، قسمت جلوی آن‌ها بايد در يک خط قرار گيرد و اختلاف طول بايد در انتهای آن‌ها باشد. همچنین فاصله بين دو ديگ از 1 متر بیشتر بوده و در جلوی ديگ بايد حداقل 1 متر جهت انجام تعميرات فضا وجود داشته باشد.
• هنگاميكه از بيش از يك ديگ آبگرم استفاده شود، برای آنكه فشار داخل ديگ‌ها با يكديگر متعادل باشند، بايد ديگ‌ها از طريق لوله‌ها از بالا مستقيما به يكديگر وصل شوند. به صورتيكه لوله هر انشعاب با سطح آب داخل ديگ‌ها به صورت مستقيم تماس پيدا كند. قطر اين لوله كه لوله متعادل كننده آب ناميده مي‌شود از جدول زیر به دست می‌آيد:

ظرفيت بويلر (کیلوکالری بر ساعت)	0.63	1.26	2.52	3.78	5.04	7.56
قطر لوله متعادل كننده (سانتی متر)	7.62	8.89	10.16	12.7	15.24	20.32

 

• ساير تجهيزات موتور خانه در مقابل و يا پشت ديگ‌ها بايد به گونه‌ای قرار گيرند كه عمليات تعمير و تعويض به راحتي صورت پذيرد.
• حداكثر ظرفيت مشعل بايد بين 1 الی 1.2 برابر ظرفيت ورودی ديگ باشد.

• منبع آب گرم مصرفی بايد بالاتر از سطح ديگ باشد تا در هنگام خاموش بودن پمپ، گردش آب گرم كننده با جريان ترموسيفون امكان پذير باشد.
• در سيستم‌های گازسوز عدم وجود نشتی در سيستم بايد با دستگاه نشت ياب و يا كف و صابون چک شود.
• حجم مخزن آب گرم مصرفی و بار حرارتی بر حسب ليتر برای واحدهای مختلف ساختمانی باید مطابق جدول زیر است:

نوع کاربری	اندازه	مقدار آب گرم به ازاي هر واحد آپارتمان به ليتر	بار حرارتي مخزن Kcal/hr - lit
واحد ويلايي	کوچکتر از 300 متر	300	30
	300 الی 400 متر	400
	بزرگتر از 400 متر	500
مجتمع آپارتمانی معمولی	یک خوابه	100	32
	دو خوابه	150
	سه خوابه	200
	چهار خوابه	250
اداري خصوصي	کوچکتر از 60 متر	80	30
	60 الی 200 متر	150
	بزرگتر از 200 متر	200

• در صورت استفاده از چند مخزن تحت فشار، منبع‌ها بايد دارای لوله‌های رفت جداگانه و لوله برگشت مشترک با يک سايز بزرگ‌تر از سايز لوله‌های جداگانه باشند.

قیمت تجهیزات موتورخانه از سامانه ساخت بازار

در تخمین و محاسبه‌ی هزینه‌ی خرید تجهیزات موتورخانه، عوامل زیر دخیل هستند:

• حجم و مساحت موتور خانه
• تعداد طبقات
• قدمت تاسیسات موتور خانه
• کیفیت متریال و قطعات مورد استفاده در تاسیسات
• برندهای مورد نظر در خرید تجهیزات
• و..

خریداران پس از برآورد فاکتورهای ذکر شده، می‌توانند با مراجعه به سامانه ساخت بازار از انواع تجهیزات موتورخانه صنعتی و خانگی استعلام قیمت بگیرند و قیمت تولیدکنندگان مختلف را با هم مقایسه کنند. تامین کنندگان تجهیزات موتورخانه نیز با ثبت محصولات خود و درج قیمت پیشنهادی، می‌توانند بدون واسطه با خریداران در ارتباط بوده و به انتخاب آن‌ها کمک کنند.