ترازیاب ATB3 تاپکون

از جمله دستگاه های اولیه مورد استفاده  جهت تراز یابی تراز آبی (Water Level) بوده که توسط ایرانیان باستان به کار برده میشد. این تراز، لوله ای از نی بوده که وسط آن سوارخی بزرگ و در هر  سر آن سوراخی کوچک متصل  به طنابی  داشته. دو نفر هر سر طناب را روی یک قطعه چوبی مدرج  نگه میداشتند سپس نفر سوم با کاسه از سوراخ وسط نی آب میریخته، اگر آب از هر کدام از سوراخهای دو سر به میزان نامساوی میریخت، سر طنابی که بالا تر قرار گرفته بود را قدری پایین میاوردند تا آب به میرزان یکسان از دو سر تخلیه شود . اندازه بین سر چوب و محل قرار گرفتن طناب اختلاف ارتفاع بین دو نقطه بود.بعد ها از تراز شیشه ای که دارای حبابی بود استفاده نمودند .  در دیگر کشور ها تراز شیشه ای دارای انحنای معینی شد که در صورت افقی بودن تراز حباب کاملا در وسط تراز قرار میگرفت . در سالهای بعد، کارخانه های سازنده وسایل نقشه برداری با تعبیه یک یا دو عدد تراز در کنار دوربین این امکان را فراهم آوردند که وقتی حباب تراز در وسط است محور نشانه روی دوربین نیز افقی گردد. بدین ترتیب با حرکت سمتی محور نشانه روی یک سطح افقی در فضا ایجاد میشود. با کمک این محور اختلاف ارتفاع بین دو نقطه اندازه گیری میگردد. بدین ترتیب تراز های اپتیکی(Optical Level) تولید گردید. این تراز ها بر روی سه پایه نصب و با سه پیچ تنظیم محور نشانه روی دوربین به صورت افقی قرار میگرفت و با حرکت سمتی دوربین صفحه ای افقی در فضا ساخته میشد.دستگاه های ترازیاب فقط قادر به ایجاد یک میدان افقی در فضا بودند و برای تعیین اختلاف ارتفاع نقاط از قطعات مدرج شده چوب که همان شاخص ها میباشند استفاده گردید.با اضافه نمودن یک صفحه مدرج افقی به دوربین امکان اندازه گیری زاویه افقی بین دو امتداد در روی زمین به این وسیله اضافه گردید. 

یک دستگاه ترازیاب (نیوُ) از چند قسمت تشکیل گردیده:

1.  تلسکوپ
2.    تراز ها
3.    صفحه مدرج زاویه افقی
4.    پیچ های تنظیم ترابراک
5.    کمپانساتور( دربعضی مدلها)

اندازه گیری اختلاف ارتفاع در زمینه های مختلف همچون ساختمان سازی، کف سازی، نصب سنگ، کاشی، سرامیک، خط تراز بتن و ... از موارد بسیار با اهمیت و حیاتی است که هرگونه خطا یا اشتباه در آن و همچنین استفاده از تجهیزات نامناسب یا با دقت پایین می تواند خسارت های گاه جبران ناپذیر به بار بیاورد. در این بین، دستگاه های معروف به ترازیاب یا نیوو که ساده ترین دوربین های نقشه برداری نیز به شمار می روند، از پرکاربردترین وسایل اندازه گیری و محاسبه اختلاف ارتفاع می باشند. شرکت بسیار معتبر و مشهور TOPCON که یک کمپانی ژاپنی است، از تولیدکنندگان حرفه ای انواع دستگاه های نقشه برداری و تعیین موقعیت در دنیا است. ترازیاب اتوماتیک و دقیق AT-B3 یکی از محصولات با کیفیت این شرکت است که لنز آن دارای بزرگنمایی 28 برابری بوده و کمترین فاصله قابل مشاهده با آن حدود 30 سانتیمتر می باشد.کمپانساتور (سیستم تصحیح کننده انحراف شاقولی) این نیوو با دقت 0.5 ثانیه، تا محدوده 15 دقیقه ای هرگونه ناشاقولی را اصلاح می نماید. دقت ترازیابی AT-B3 در مسافت 1 کیلومتر به روش رفت و برگشت معادل 1.5 میلیمتر است. این محصول کاربردی با داشتن استاندارد IPX6 یکی از بالاترین ضرایب محافظت در برابر نفوذ آب و گردوغبار را در میان کالاهای مشابه دارد. همچنین تاپکن با فناوری پیشرفته خود سیستمی را درون AT-B3 به کار برده که مانع از مه گرفتگی و یا جذب رطوبت بر روی لنزهای با کیفیت این محصول می گردد.