بررسی ضوابط تاسیسات گرمایشی براساس نشریات معتبر

تاسیسات گرمایشی جز تاسیسات مکانیکی مهم در تمامی ساختمان‌ها به شمار می‌روند. امروزه اغلب ساختمان‌ها با تاسیسات گرمایشی به روز و پیشرفته مجهز شده و اغلب آن‌ها نیاز به وجود یک موتورخانه دارند.

در این قسمت قصد داریم به بررسی ضوابط کلی درباره اجرای تاسیسات گرمایشی یک ساختمان بپردازیم که ضوابط فنی عمومی اجرای کار شامل انتخاب مصالح، چگونگی اجرا، آزمایش و راه اندازی آن قسمت از تاسیسات گرمایشی است که به منظور تولید انرژی گرمایی به صورت آب گرم و یا بخار در داخل ساختمان و محوطه آن نصب می‌شوند. همچنین برای استعلام قیمت محصولات ساختمانی و تاسیسات گرمایشی می‌توانید از طریق ساخت بازار اقدام کرده و سپس محصول مورد نظر خود را از تولیدکنندگان معتبر خریداری کنید.

انواع تاسیسات گرمایشی ساختمان

از گذشته تاکنون وسیله‌هایی که برای تامین هوای گرم در زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرند، همواره تغییر یافته و از بخاری‌های هیزمی تبدیل به پکیج‌ها و رادیاتورها شده‌اند. پکیج زمینی و دیواری، رادیاتور، هیتر تابشی و زمینی و ... از جمله تاسیسات گرمایشی محبوبی هستند که در اغلب ساختمان‌های بزرگ و تقریباً نوساز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تامین انرژی گرمایی این تاسیسات گرمایشی، توسط سیستم گرمایشی ساختمان صورت می‌گیرد که در ادامه به بررسی ضوابط و استانداردهای سیستم گرمایشی ساختمان برای داشتن تاسیسات گرمایشی با بازده بالا می‌پردازیم.   

ضوابط مربوط به نصب دستگاه های تاسیسات گرمایشی

با توجه به مبحث 14 سازمان مقررات ملی، دستگاه‌های تاسیسات گرمایشی ساختمان باید طبق دستور کارخانه سازنده آن و الزامات مقرر در این مبحث نصب شوند. در صورت مغایرت آن دستورالعمل‌ها با الزامات این مبحث، باید نکات زیر رعایت شوند:

• دستورالمعل نصب و راهبری کارخانه سازنده باید به هنگام بازرسی در محل نصب دستگاه، در دسترس باشد.
• اگر دستگاه روی کف نصب می‌شود، باید پی دستگاه به ارتفاع دست کم 80 میلی‌متر زیر آن قرار گیرد.
• در دستورالعمل سازنده، اگر نصب دستگاه روی کف سوختنی مجاز اعلام شده است، این امر باید مورد تایید قرار بگیرد.
• در دستورالعمل سازنده، اگر نصب دستگاه روی پی غیرسوختنی مجاز اعلام شده است، پی دستگاه باید از هر طرف دست کم 300 میلی‌متر و در جهتی که مشعل دستگاه قرار دارد دست کم 900 میلی‌متر پس از دستگاه ادامه یابد.
• اگر دستگاه به سقف آویخته می‌شود، فاصله زیر دستگاه با سوخت مایع یا گاز در فضاهای خطرناک مجاز نیست.

استانداردهای مصالح و دستگاه های تاسیسات گرمایشی

مصالح و دستگاه‌هایی که در تاسیسات گرمایی تعویض هوا و تهویه مطبوع در داخل ساختمان و محوطه آن به کار می‌روند، باید از لحاظ جنس، مشخصات، ضوابط، ساخت و آزمایش در هر مورد با ضوابط مندرج در استانداردهای زیر مطابقت داشته باشند.

مصالح و دستگاه های ساخت کارخانه های ایرانی

• مصالح و دستگاه‌های ساخت ایران باید با ضوابط مندرج در آخرین چاپ استاندارد منتشر شده از طرف موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای هر یک از مصالح و دستگاه‌ها مطابقت داشته باشند.
• در صورتی که تا زمان تهیه مصالح و دستگاه‌ها توسط پیمانکار از طرف موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای یک یا چند نوع از این مصالح و دستگاه‌ها جزوه استاندارد به صورت رسمی منتشر نشده باشد، استفاده از این مصالح و دستگاه‌ها به شرطی مجاز است که از لحاظ جنس مشخصات ضوابط ساخت و آزمایش با یکی از استانداردهای کشورهای دیگر مطابقت داشته باشد.

ضوابط انتخاب مصالح در تاسیسات گرمایشی

در استانداردهای اروپایی مانند BS و DIN و EN طبقه بندی اجزای لوله و اتصالات مانند لوله، فیتینگ، فلنج، شیر، لوازم ویژه و ... بر اساس فشار نامی PN صورت می‌گیرد.

حداکثر فشار کار مجاز هر یک از اجزای لوله کشی فلزی، وقتی در سیستمی قرار می‌گیرند که دمای بالاتری دارد، به نسبتی کاهش می‌یابد. حداکثر فشار کار مجاز هر یک از اجزای لوله کشی در دماهای بالاتر در هر یک از استانداردهای اروپایی مشخص شده است.

در استاندارد های آمریکایی مانند ANSI طبقه بندی اجزای لوله کشی بر اساس کلاس فشار صورت می‌گیرد. طبقه بندی کلاس فشار از لحاظ جنس مصالح به ترتیب زیر می‌باشد.

• مصالح چدنی 25_ 125_250_800
• مصالح فولادی 150_300_400_600_900_1500_2500
• چدنی چکش خوار 150_300
• برنز ریختگی 125_200

انتخاب مصالح در تاسیسات گرمایشی باید با رعایت نکات زیر صورت بگیرد

• شرایط کار سیستم از نظر حداکثر فشار کار و دمای کار و نوع کار و محیط کار آن مشخص شود.
• هر یک از اجزای سیستم قبل از پیشنهاد با ضوابط مندرج در استاندارد کشور سازنده مطابقت داده شود و حدود فشار کار و دمای کار مجاز آن مشخص شود.
• پس از مشخص شدن فشار کار و دمای کار مجاز نمونه پیشنهادی شرایط کار مشخص سیستم تاسیساتی که نمونه مزبور برای نصب در آن پیشنهاد شده است، مطابقت داده شود.
• نمونه پیشنهادی برای تصویب به دستگاه نظارت ارسال شود.

انواع سیستم های گرمایشی برای تامین گرمای دستگاه های گرمایشی

سیستم های گرمایشی در حالت کلی به دو دسته گرمایش محلی و گرمایش مرکزی تقسیم‌بندی می‌شود که امروزه اغلب ساختمان‌ها توسط سیستم گرمایشی مرکزی مجهز شده‌اند. در ادامه به بررسی انواع سیستم گرمایش مرکزی می‌پردازیم.

گرمایش مرکزی با آب گرم

فشار این سیستم در حدود فشار جو است لذا دمای آبگرم ناقل حرارت با توجه به نقطه جوش آب در ارتفاعی که سیستم در آن کار می‌کند، تعیین می‌گردد که معمولاً از 90 درجه سانتی‌گراد تجاوز نمی‌کند. این سیستم را می‌توان به نوبه خود بر حسب چگونگی گردش آب به سیستم‌های زیر طبقه بندی کرد:

سیستم با جریان طبیعی

در این سیستم گردش آب در اثر نیروی ترموسیفون ناشی از اختلاف وزن مخصوص آب گرم رفت و برگشت و بدون کمک عامل خارجی یعنی پمپ صورت می‌گیرد. توجه کنید که این سیستم تنها برای ساختمان‌های کوچک قابل استفاده است.

سیستم با جریان اجباری

در این سیستم انرژی لازم برای گردش آب و غلبه بر افت فشار های مسیر توسط یک پمپ تامین می‌گردد؛ لذا سرعت گردش آب بیشتر بوده و اختلاف دمای آب رفت و برگشت را می‌توان تقلیل داد. مناسب‌ترین اختلاف دمای آب رفت و برگشت برای این سیستم حدود 10 درجه سانتی‌گراد بوده و دمای آب رفت در این سیستم بین 70 الی 90 درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته می‌شود.

گرمایش مرکزی با آب داغ

در این سیستم که بیشتر در تاسیسات بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، دمای آب از حد نقطه جوش آن در فشار جو فراتر رفته تا حداکثر 200 درجه سانتیگراد می‌رسد. بدیهی است که در چنین حالتی دیگر سیستم نمی‌تواند تحت فشار اتمسفر کار کند؛ بلکه باید به ترتیب فشار سیستم را بالا برد تا حدی که آب در دماهای بالا به بخار تبدیل نشود.

سیستم های گرمایش مرکزی با بخار

در این سیستم سیال ناقل حرارت، بخار می‌باشد. میدان حرارتی که توسط بخار حمل می‌شود، نسبت به آب گرم یا آب داغ قابل ملاحظه است (حدود 50 برابر). این سیستم برای مناطق بسیار سرد و مکان‌هایی با ساختمان‌های پراکنده که از یک مرکز گرمایش تغذیه می‌کنند، مناسب است.

سیستم های گرمایش مرکزی با هوای گرم

در این سیستم سیال ناقل حرارت، هوا است. دم کردن هوا ممکن است به صورت مستقیم در کوره‌های گرم یا به صورت غیر مستقیم توسط آب گرم یا بخار ارسالی از دیگ بخار در وسایلی مانند هواساز و فن کویل انجام پذیرد. گردش هوای گرم نیز می‌تواند مانند گردش آب گرم به صورت طبیعی و اجباری توسط فن صورت بگیرد.

استعلام قیمت تاسیسات گرمایشی در ساخت بازار

تامین هوای گرم در روزهای سرد زمستانی بر عهده تاسیسات گرمایشی بوده و استفاده از انواع مناسب و باکیفیت آن می‌تواند در مصرف انرژی کمتر و بازده بیشتر کمک کند. برای اینکه بتوانید وسیله‌های گرمایشی باکیفیت و استاندارد را از تولیدکنندگان معتبر خریداری کنید، سایت ساخت بازار بهترین گزینه می‌باشد. در این سایت می‌توانید در ابتدا از تمامی محصولات مورد نظر خود استعلام قیمت گرفته و پس از آن در صورت پسند، محصول مورد نظرتان را مستقیماً از تولیدکننده آن خریداری کنید.

از طرفی تولیدکنندگان تاسیسات گرمایشی نیز می‌توانند با درج محصولات تولیدی خود در این سامانه، مشتریان هدفمندی برای محصولات خود پیدا کنند. همچنین تولیدکنندگان این امکان را دارند که برای هر محصول، قیمت پیشنهادی خودشان را درج کنند.